درباره ملك الموت

«348»

(111) (و من خطبة له ( عليه ‏السلام  )) ذكر فيها ملك الموت ( عليه ‏السلام  ) و توفيه النفس‏ هَلْ تُحِسُّ بِهِ إِذَا دَخَلَ مَنْزِلًا أَمْ هَلْ تَرَاهُ إِذَا تَوَفَّى أَحَداً بَلْ كَيْفَ يَتَوَفَّى الْجَنِينَ فِي بَطْنِ أُمِّهِ أَ يَلِجُ عَلَيْهِ مِنْ بَعْضِ جَوَارِحِهَا أَمْ الرُّوحُ أَجَابَتْهُ بِإِذْنِ رَبِّهَا أَمْ هُوَ سَاكِنٌ مَعَهُ فِي أَحْشَائِهَا كَيْفَ يَصِفُ إِلَهَهُ مَنْ يَعْجِزُ عَنْ صِفَةِ مَخْلُوقٍ مِثْلِهِ

ص  348

  از خطبه ‏هاى آن حضرت عليه السّلام است كه در آن ملك الموت عليه السّلام و قبض روح نمودن او اشخاص را ياد آورى نموده (و اشاره فرموده كه كنه ذات خداوند سبحان درك نمى ‏شود):  (1) آيا درك ميكنى و مى ‏فهمى او را هرگاه (براى گرفتن جان) به منزلى داخل شود يا او را مى ‏بينى هر گاه جانى را مى ‏ستاند (نه) بلكه (2) (شگفت در آنست كه) چگونه قبض روح مى‏ نمايد بچّه ‏اى را كه در شكم مادرش مى‏ باشد آيا از بعض اعضاء مادر بر او وارد مي شود يا آنكه روح باذن و فرمان پروردگارش بسوى او مى ‏رود يا ملك الموت با آن بچه در اجزاء درونى مادر او ساكن است (3) چگونه (مى ‏تواند) خداى خود را وصف كند كسي كه توانائى ندارد از اينكه مخلوقى (ملك الموت) را كه مانند خود است (از نيستى بوجود آمده) وصف نمايد (پس چنانكه ملك الموت را كه مخلوقى از مخلوقات است جز بآثار نمى‏ توان شناخت، بطريق اولى پى بكنه ذات حقّ تعالى كه منزّه از ادراك و خالق همه مخلوقات است نتوان برد).